PORADNIK SERWISOWY - Numer 5/2013
Vademecum stosowania olejów silnikowych
Artur Błażej

WPROWADZENIE
Dlaczego smarowanie, czyli stosowanie olejów smarowych czy smarów, jest tak ważne? Każdy ruchomy element maszyny czy pojazdu narażony jest na proces tarcia, a co za tym idzie przyspieszonego zużycia. Aby wyhamować te procesy, należy rozdzielić poruszające się elementy i tu pojawia się kwestia olejów smarowych. Tak więc zadaniem oleju jest wytworzenie trwałej warstewki, zwanej filmem olejowym, zapobiegającej bezpośredniemu stykowi pracujących elementów metalowych. Posługując się prostą analogią wyobraźmy sobie czynność, która bardzo często wykonywana jest w większości domów, a mianowicie smażenie na oleju. Wylewając olej na patelnię wytwarzamy „film olejowy”, który między innymi ma zapobiegać przywieraniu smażonej potrawy do powierzchni patelni. Jeżeli film olejowy będzie zbyt cienki możemy przypalić potrawę i obejść się smakiem. W przypadku olejów smarowych, choć ich pracy nie widzimy, dzieje się podobnie – ważne jest wytworzenie trwałej warstwy oleju. Oczywiście zadania oleju smarowego są zdecydowanie inne niż oleju podczas smażenia. Olej smarowy jest integralną częścią silnika, więc jego odpowiedni dobór ma niebagatelny wpływ na poprawną i bezpieczną eksploatację samochodu.

W ostatnich latach zmiany w konstrukcjach silników i wymagania ochrony środowiska skutkują ciągłym udoskonalaniem olejów smarowych oraz coraz mniejszą ich uniwersalnością. Koncerny samochodowe w swoich książkach obsługi i eksploatacji samochodów zalecają oleje spełniające ich wewnętrzne wymagania i specyfikacje, co przekłada się na coraz większą ilość olejów silnikowych dostępnych na rynku i oczywiście trudniejszy dobór optymalnego produktu.

Jak doskonale zdajemy sobie sprawę, rynek motoryzacyjny krajów Europy Zachodniej różni się od rynku polskiego. Na przełomie ostatnich kilkunastu lat w Polsce obserwujemy duży przyrost samochodów starszych w różnym stopniu wyeksploatowania, głównie sprowadzanych z Europy Zachodniej. Rynek samochodów w Polsce możemy podzielić na trzy podstawowe grupy:
pojazdy objęte serwisem gwarancyjnym,
samochody nowoczesne w różnym stopniu
wyeksploatowania nie objęte serwisem gwarancyjnym (3-letnie i starsze),
auta starszych konstrukcji.

Nie trzeba się specjalnie interesować motoryzacją, aby stwierdzić, że największy przyrost odbywa się wśród pojazdów z drugiej grupy. Powyższy podział został pokazany celowo, ponieważ dobór i stosowanie olejów silnikowych w poszczególnych grupach odbywa się nieco inaczej, co będzie omówione szczegółowo w dalszej części Poradnika.

Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, Polacy jeżdżą coraz starszymi autami. Średni wiek samochodów w Polsce przekracza już 15,5 roku, a ponad 70% pojazdów w naszym kraju ma więcej niż 10 lat (według innych danych średni wiek samochodów w Polsce wynosi 11-12 lat, przyp. red.). W rozwiniętych krajach UE średni wiek pojazdów wynosi 8 lat. Taka sytuacja wpływa przede wszystkim na bezpieczeństwo.

Większość aut w wieku powyżej 15 lat zdecydowanie odbiega od idealnego stanu technicznego, co może wpływać na wzrost liczby wypadków drogowych.

Kolejną kwestią jest ekologia. Auta spełniające starsze normy dotyczące emisji szkodliwych substancji – to jest Euro 1 lub Euro 2 – emitują do środowiska nawet 5 razy więcej szkodliwych substancji niż produkowane współcześnie.

Kup Teraz! Poradnik Serwisowy nr 5-2013 - Vademecum stosowania olejów silnikowych

PORADNIK SERWISOWY. VADEMECUM STOSOWANIA OLEJÓW SILNIKOWYCH

Spis treści:

1. Część podstawowa – praktyczne informacje i porady dla użytkowników samochodów
1.1. Wstęp
1.2. Dlaczego stosujemy oleje silnikowe?
1.3. Budowa i komponowanie oleju silnikowego
1.4. Czym różnią się od siebie oleje mineralne, syntetyczne i półsyntetyczne

2. Klasyfikacje olejów silnikowych
2.1. Jak czytać etykietę na opakowaniu oleju silnikowego?
2.2. Pytania najczęściej zadawane przez klientów

3. Część zaawansowana – praktyczne informacje i porady dla sprzedawców olejów oraz pracowników warsztatów
3.1. Wstęp
3.2. Funkcje olejów silnikowych
3.3. Budowa olejów silnikowych
3.4. Własności fizykochemiczne olejów silnikowych
3.5. Testy stanowiskowe
3.6. Klasyfikacje olejów silnikowych
3.6.1. Klasyfikacja lepkościowa SAE
3.6.2. Amerykańska klasyfikacja jakościowa API
3.6.3. Europejska klasyfikacja jakościowa ACEA
3.6.4. Specyfikacje producentów samochodów
3.7. Wymagania w zakresie emisji spalin
3.7.1. Zmiany w konstrukcjach pojazdów samochodowych
3.7.2. Oleje energooszczędne
3.8. Zmiany zachodzące w oleju podczas pracy z paliwami typu LPG czy biodiesel

4. Eksploatacja olejów silnikowych
4.1. Dobór oleju
4.2. Prosta ocena jakości oleju silnikowego
4.3. Rozruch na zimno
4.4. Zanieczyszczenia i czarne szlamy
4.5. Wymogi dla silników z katalizatorem
4.6. Sprawdzanie poziomu oleju
4.7. Zużycie oleju
4.8. Rozrzedzenie oleju
4.9. Okresy wymiany oleju
4.10. Kiedy wymienić olej?
4.11. Magazynowanie i przechowywanie olejów silnikowych

Dodatek: Filtry oleju silnikowego