SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
Podręcznik do nauki zawodu technik pojazdów samochodowych. Szkoły ponadgimnazjalne
Podręcznik do nauczania w zawodzie technik pojazdów samochodowych realizujący treści z zakresu 1. części kwalifikacji M. 18 Diagnozowanie podzespołów i zespołów pojazdów samochodowych - M.18.1.3. charakteryzuje budowę pojazdów samochodowych oraz wyjaśnia zasady działania podzespołów i zespołów tych pojazdów; M.18.1.4 określa podzespoły i zespoły pojazdu samochodowego. W książce omówiono szczegółowo budowę silnika, opisując układy i ich zadania. Przedstawiono podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych oraz charakterystyki silników spalinowych. Przybliżono również napędy alternatywne. Pytania na końcu rozdziałów i działów znajdują się pytania, dzięki czemu uczeń może sprawdzić nabyte wiadomości.
SILNIKI POJAZDÓW SAMOCHODOWYCH
Spis treści:
1. Wprowadzenie
1.1 Krótka historia rozwoju silników spalinowych
2. Klasyfikacja i podstawowe wskaźniki charakteryzujące pracę silników spalinowych
2.1 Klasyfikacja silników
2.1.1. Wprowadzenie
2.1.2. Silniki o spalaniu wewnętrznym
2.1.3. Silniki tłokowe
2.1.4. Rodzaje zapłonu mieszanki paliwowo-powietrznej
2.1.5. Cykl pracy silnika
2.1.6. Stopień doładowania
2.1.7. Układ konstrukcyjny silnika
2.2 Obiegi silników spalinowych
2.3 Zasada działania silnika czterosuwowego i silnika dwusuwowego
2.4 Podstawowe wskaźniki pracy silnika
2.5 Podstawowe cechy konstrukcyjne silnika
2.6 Bilans energii silnika
3. Paliwa stosowane do zasilania silników
3.1 Wprowadzenie
3.2 Paliwa stosowane do zasilania silników o zapłonie iskrowym
3.2.1. Wprowadzenie
3.2.2. Właściwości benzyn silnikowych
3.2.3. Wpływ właściwości benzyn na osiągi silnika
3.3 Paliwa stosowane do zasilania silników o zapłonie samoczynnym
3.3.1. Wprowadzenie
3.3.2. Olej napędowy i jego właściwości
3.3.3. Wpływ właściwości oleju napędowego na osiągi silnika
3.4 Estry metylowe kwasów tłuszczowych oleju rzepakowego
3.5 Inne paliwa alternatywne
3.5.1. Wprowadzenie
3.5.2. Etanol
3.5.3. Metanol
3.5.4. Biodimetyloeter
3.5.5. Mieszaniny propanu i butanu (LPG)
4. Tworzenie mieszanki palnej i proces spalania
4.1 Mieszanka paliwowo-powietrzna i jej parametry
4.2 Wymiana ładunku
4.3 Zasilanie paliwem ciekłym
4.3.1. Zasilanie benzyną
4.3.2. Zasilanie olejem napędowym
4.3.3. Zasilanie paliwami gazowymi
4.4 Tworzenie mieszanek palnych
4.5 Proces spalania w silniku o zapłonie iskrowym
4.5.1. Wprowadzenie
4.5.2. Przebieg spalania
4.5.3. Spalanie detonacyjne
4.5.4. Mieszanka jednorodna
4.5.5. Mieszanka niejednorodna
4.5.6. Mieszanka uwarstwiona
4.6 Proces spalania w silniku o zapłonie samoczynnym
4.7 Skład spalin
4.8 Wpływ parametrów konstrukcyjnych i eksploatacyjnych na osiągi silnika i na skład spalin
5. Podstawowe charakterystyki silników spalinowych
5.1 Rodzaje badań
5.2 Warunki badań silników spalinowych
5.3 Stanowiska dynamometryczne
5.4 Aparatura pomiarowa stosowana w badaniach laboratoryjnych
5.5 Charakterystyka prędkościowa
5.6 Charakterystyka obciążeniowa
5.7 Charakterystyki regulacyjne
5.7.1. Wprowadzenie
5.7.2. Charakterystyka regulacyjna kąta wyprzedzenia zapłonu
5.7.3. Charakterystyka regulacyjna składu mieszanki
5.8 Charakterystyka ogólna silnika
5.9 Charakterystyki układów zasilania
5.9.1. Charakterystyka dawkowania pompy wtryskowej
5.9.2. Charakterystyki elementów układu zasilania typu Common Rail
6. Układ korbowo-tłokowy
6.1 Ogólna budowa silnika
6.2 Mechanika układu korbowo-tłokowego
6.2.1. Budowa układu korbowo-tłokowego i jego zadania
6.2.2. Siły działające w układzie korbowo-tłokowym
6.2.3. Wyrównoważenie silnika
6.3 Konstrukcja układu korbowo-tłokowego
6.3.1. Wprowadzenie
6.3.2. Zespół kadłuba
6.3.3. Tłok z pierścieniami
6.3.4. Korbowód
6.3.5. Wał korbowy
6.4 Uszkodzenia układu tłokowo-korbowego – metody weryfikacji i naprawy
6.5 Kierunki rozwoju układu korbowo-tłokowego
7. Układ rozrządu
7.1 Budowa układu rozrządu
7.1.1. Wprowadzenie
7.1.2. Zawory
7.1.3. Gniazda zaworów
7.1.4. Sprężyny zaworów
7.1.5. Elementy mechanizmu napędu zaworów
7.1.6. Wałek rozrządu
7.1.7. Rodzaje napędu wałka rozrządu
7.2 Układ zmiennych faz rozrządu
7.3 Zmienne wzniosy zaworów
7.4 Podstawowe uszkodzenia układu rozrządu i ich naprawa
7.5 Kierunki rozwoju układu rozrządu
8. Układy zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym
8.1 Zadania układu zasilania paliwem
8.2 Rodzaje układów
8.3 Budowa i działanie gaźnikowego układu zasilania paliwem
8.4 Budowa i działanie układu pośredniego wtrysku benzyny
8.4.1. Wprowadzenie
8.4.2. Jednopunktowy wtrysk paliwa
8.4.3. Wielopunktowy wtrysk paliwa
8.4.4. Wtrysk ciągły sterowany mechanicznie
8.4.5. Wtrysk okresowy sterowany elektronicznie
8.4.6. Ogólna budowa układu z elektronicznym wtryskiem paliwa i jego działanie
8.5 Układy bezpośredniego wtrysku benzyny
8.6 Podstawowe elementy układu zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym
8.6.1. Wprowadzenie
8.6.2. Zbiornik paliwa
8.6.3. Pompa paliwa zasilająca
8.6.4. Wysokociśnieniowa pompa paliwa
8.6.5. Zasobnik paliwa
8.6.6. Regulator ciśnienia paliwa
8.6.7. Wtryskiwacze paliwa
8.6.8. Czujniki w systemach wtrysku benzyny
8.7 Parametry techniczne elementów układów zasilania paliwem silników o ZI
8.8 Elektroniczne sterowanie dawką paliwa
8.8.1. Wprowadzenie
8.8.2. Dobór dawki paliwa – czasu wtrysku
8.8.3. Określanie bieżącego obciążenia silnika
8.8.4. Stabilizacja prędkości obrotowej biegu jałowego
8.9 Podstawowe uszkodzenia elementów układu zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym i ich naprawa
8.10 Kierunki rozwoju układów zasilania paliwem silników o zapłonie iskrowym
9. Układ zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym
9.1 Zadania układów zasilania paliwem i ich klasyfikacja
9.2 Budowa i działanie układu zasilania paliwem z mechanicznymi pompami wtryskowymi
9.2.1. Układy z rzędową pompą wtryskową
9.2.2. Budowa i działanie układu zasilania paliwem z pompą rozdzielaczową
9.3 Budowa i działanie układu zasilania paliwem z pompowtryskiwaczami
9.4 Budowa i działanie układu zasilania paliwem – Common Rail
9.4.1. Wprowadzenie
9.4.2. Obwód niskiego ciśnienia
9.4.3. Obwód wysokiego ciśnienia
9.4.4. Pompa wysokiego ciśnienia
9.4.5. Elementy sterujące
9.5 Podstawowe uszkodzenia elementów układu zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym i ich naprawa
9.6 Kierunki rozwoju układu zasilania paliwem silników o zapłonie samoczynnym
10. Układy zasilania paliwami gazowymi
10.1 Rodzaje paliw gazowych
10.2 Rodzaje układów zasilania paliwami gazowymi
10.3 Układy zasilania paliwem LPG
10.3.1. Ogólna budowa i działanie układu LPG
10.3.2. Podstawowe elementy składowe układu LPG
10.3.3. Regulacja dawki paliwa i składu mieszanki LPG
10.4 Układ zasilania paliwem CNG
10.4.1. Ogólna budowa i działanie układu CNG
10.4.2. Podstawowe elementy składowe układu CNG
10.4.3. Regulacja dawki paliwa i składu mieszanki CNG
11. Układ chłodzenia
11.1 Wprowadzenie
11.2 Rodzaje układów chłodzenia
11.3 Budowa i działanie cieczowego układu chłodzenia
11.4 Podstawowe elementy układu chłodzenia
11.4.1. Chłodnice
11.4.2. Wentylatory
11.4.3. Włączniki termiczne i czujniki temperatury
11.4.4. Pompa cieczy chłodzącej
11.4.5. Zbiornik wyrównawczy i zawór regulacji ciśnienia
11.4.6. Termostaty
11.5 Filtry cieczy chłodzącej
11.6 Obiegi (schematy) układu chłodzenia
11.7 Ciecze chłodzące
11.8 Podstawowe niesprawności eksploatacyjne układu chłodzenia i sposoby ich naprawy
11.9 Kierunki rozwoju układów chłodzenia
12. Układ smarowania
12.1 Wprowadzenie
12.2 Ogólna budowa i działanie układu smarowania
12.3 Podstawowe elementy układu smarowania
12.3.1. Pompa oleju i zawory przelewowe
12.3.2. Filtry oleju
12.3.3. Chłodnica oleju
12.3.4. Czujnik ciśnienia oleju
12.3.5. Czujnik stanu oleju
12.4 Odpowietrzanie skrzyni korbowej
12.5 Oleje i ich właściwości
12.6 Klasyfikacje olejów silnikowych
12.7 Podstawowe niesprawności eksploatacyjne układu smarowania i sposoby naprawy elementów układu
12.8 Kierunki rozwoju układu smarowania
13. Układ zasilania powietrzem
13.1 Wprowadzenie
13.2 Budowa i elementy układu zasilania powietrzem
13.3 Układy doładowujące
13.3.1. Wprowadzenie
13.3.2. Doładowanie bezsprężarkowe
13.3.3. Doładowanie mechaniczne
13.3.4. Doładowanie turbosprężarką
13.3.5. Doładowanie kombinowane
13.4 Chłodzenie powietrza doładowywanego
13.5 Podstawowe niesprawności układu zasilania powietrzem i ich naprawa
13.6 Kierunki rozwoju układu zasilania powietrzem
14. Układy wylotowe spalin
14.1 Zadania układu wylotowego
14.2 Budowa i klasyfikacja układów wylotowych
14.3 Katalizatory spalin i warunki ich pracy
14.3.1. Wprowadzenie
14.3.2. Katalizatory utleniające (dwufunkcyjne)
14.3.3. Katalizatory trójfunkcyjne
14.4 Katalizatory NOx
14.5 Filtry cząstek stałych
14.6 Systemy SCR
14.7 Recyrkulacja spalin
14.8 Weryfikacja i naprawa podstawowych elementów układu wylotowego
14.9 Kierunki rozwoju układów neutralizacji związków toksycznych
15. Układ zapłonowy
15.1 Zadania układu zapłonowego
15.2 Rozwiązania konstrukcyjne układów zapłonowych
15.2.1. Rodzaje układów zapłonowych
15.2.2. Układy z cewkami dwubiegunowymi
15.2.3. Układy z jednobiegunowymi cewkami indywidualnymi
15.2.4. Układy z dwubiegunowymi cewkami indywidualnymi
15.3 Cewki zapłonowe
15.4 Przewody zapłonowe
15.5 Świece zapłonowe
15.6 Regulacja przeciwdetonacyjna kąta zapłonu
15.7 Podstawowe niesprawności elementów układu zapłonowego i ich naprawa
15.8 Kierunki rozwoju układu zapłonowego
16. Układ rozruchowy
16.1 Zadania układu rozruchowego
16.2 Rodzaje układów rozruchowych
16.3 Budowa i działanie elektrycznego układu rozruchowego
16.4 Podstawowe niesprawności elementów układu rozruchowego i ich naprawa
16.5 Kierunki rozwoju układów rozruchowych
17. Układy wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika
17.1 Zadania układu wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika
17.2 Podgrzewacze rozruchowe
17.3 Świece płomieniowe
17.4 Świece żarowe
17.5 Elektryczne podgrzewacze powietrza dolotowego
17.6 Podstawowe niesprawności układu wspomagania rozruchu i nagrzewania silnika
18. Napędy alternatywne
18.1 Wprowadzenie
18.2 Napędy elektryczne
18.3 Napędy hybrydowe
18.3.1. Wprowadzenie
18.3.2. Szeregowy napęd hybrydowy
18.3.3. Równoległy napęd hybrydowy
18.3.4. Szeregowo-równoległy napęd hybrydowy
18.3.5. Bilans energetyczny pojazdu z napędem hybrydowym
18.3.6. Hybryda PHEV
18.3.7. Źródła energii (ogniwo paliwowe)
18.3.8. Odzyskiwanie energii hamowania (rekuperacja)
18.3.9. Akumulatory energii (elektryczne, pneumatyczno -hydrauliczne i bezwładnościowe)
Wykaz podstawowych pojęć w językach polskim, angielskim i niemieckim
Źródła ilustracji i fotografii