PORADNIK SERWISOWY NR 01/2001
HAMULCE TARCZOWE
Hamulce tarczowe. Klocki a tarcza hamulcowa. Uszkodzenia. Ocena zużycia tarcz hamulcowych. Środki w naprawach. Płyny hamulcowe.
UWAGA! Towar dostępny tylko w wersji elektronicznej (CD-ROM)
Od Autora
Hamulce tarczowe są stosowane w samochodach od wielu lat. Przechodzą modyfikacje, bowiem stawiane im wymagania stale rosną. Kiedyś uznawano hamulce za dobre, jeśli droga hamowania wynosiła ok. 40 m, a dziś mówi się, że droga hamowania powinna być skrócona do 30 m. Postęp ten spowodował, że:
- niewielkie odstępstwa jakości elementów hamulców, zwłaszcza klocków i tarcz hamulcowych, od jakości wymaganej przez producenta,
- uszkodzenia elementów podwozi,
- błędy w obsłudze hamulców,
które dawniej nie powodowały nic niepokojącego, dziś objawiają się piskiem lub drganiami podczas hamowania.
Pracujący w serwisach mają za zadanie usuwanie uszkodzeń, powodujących nieprawidłową pracę hamulców. Ich znalezienie nie jest łatwe. Od problemów tych nie da się uciec, ponieważ w układach hamulców sterowanych elektrycznie, które na pewno za kilka lat będą seryjnie montowane w samochodach, tarcze i klocki hamulcowe będą nadal stosowane.
Mam nadzieję, że ten zeszyt „Poradnika Serwisowego” będzie pomocny przy rozwiązywaniu problemów z hamulcami. Są w nim zawarte zarówno ilustrowane porady, co zrobić przy konkretnych uszkodzeniach, jak i niezbędny według mnie „zastrzyk” informacji o pracy hamulców tarczowych. Na podstawie własnego doświadczenia opisałem posługiwanie się czujnikiem zegarowym, który zamocowany w uchwycie powinien być podstawowym narzędziem pomiarowym w serwisach zajmujących się naprawą hamulców (mile widziane są również suwmiarki do pomiaru grubości tarcz hamulcowych). Wiele miejsca poświęciłem płynowi hamulcowemu, aby coraz więcej serwisów traktowało jego okresową wymianę jako normalną czynność obsługową.
Kończąc, chcę podziękować pracownikom następujących krajowych przedstawicielstw firm oraz firm macierzystych: Bendix; Brembo S.A.; Continental Teves A.G. (ATE); CRC Industries Europę n.v. (przedstawiciel: Inter Cars SA.); DELPHI Automotive Systems; Henkel Polska - dział Loctite; Lucas Automotive Ltd. (przedstawiciel: J.R.Motor SERVICES G.B. Sp. z o.o.); Piętro Pilenga S.A.; Raasm (przedstawiciel: Olkim); TMD Friction GmbH (Textar); Vacula Tools A.G. (przedstawiciel: Orion); Wurth-Polska Sp. z o.o.; ZCh Organika S.A., za przychylność, udostępnienie materiałów szkoleniowych wraz z możliwością wykorzystania zdjęć z tych materiałów oraz przekazane informacje.
mgr inż. Stefan Myszkowski
Spis treści:
1. Współpraca klocka i tarczy hamulcowej - podstawy
1.1. Hamulce współczesnego samochodu
1.2. Hamulce a ciepło
1.3. Hamulce tarczowe a układ ABS
1.4. Wielkości charakteryzujące współpracę tarczy i klocka hamulcowego
1.5. Zależność wartości współczynnika tarcia klocka hamulcowego od jego temperatury
1.5.1. Wskazówki praktyczne
1.6. Zależność wartości współczynnika tarcia klocka hamulcowego od nacisku jednostkowego
1.6.1. Wskazówki praktyczne
1.7. Zależność wartości współczynnika tarcia klocka hamulcowego od prędkości poślizgu
1.7.1. Wskazówki praktyczne
1.8. Powierzchnia robocza tarczy hamulcowej
2. Uszkodzenia tarcz hamulcowych
2.1. Pulsacja momentu hamującego na "zimno"
2.2. Pulsacja momentu hamującego z "przegrzania"
2.3. Korozja tarczy hamulcowej
2.4. Pęknięcie tarczy hamulcowej
2.5. Utleniona (pokryta niebieskawym nalotem powierzchnia robocza tarczy hamulcowej
2.6. Rowki na powierzchni roboczej tarczy hamulcowej
2.7. Całkowite zużycie klocków hamulcowych i zniszczenie części roboczej tarczy hamulcowej
2.8. Piski podczas hamowania
2.8.1. Konstrukcyjne możliwości ograniczenia powstawania i przenoszenia drgań w hamulcach tarczowych
2.8.2. Przyczyny powstawania drgań i niesprawności sprzyjające powstawaniu drgań w hamulcach tarczowych
2.8.3. Warsztatowe sposoby usuwania pisków pochodzących od hamulców
2.9. Niska skuteczność hamulców
2.10. Drgania elementów samochodu wymuszane drganiami elementów układu hamulcowego
2.11. Okres eksploatacji tarcz hamulcowych
2.12. Tarcza hamulcowa jako bezpośrednia przyczyna niesprawności hamulców
2.13. Tarcze hamulcowe o podwyższonej skuteczności
3. Pomiary i ocena zużycia tarcz hamulcowych
3.1. Sprawdzanie tarczy hamulcowej
3.2. Pomiar grubości części roboczej tarczy hamulcowej
3.3. Ocena zużycia części roboczej tarczy hamulcowej
3.4. Bicie osiowe części roboczej tarczy hamulcowej
3.4.1. Pomiar bicia osiowego części roboczej tarczy hamulcowej
3.4.2. Dopuszczalne wartości bicia osiowego części roboczej tarczy hamulcowej
3.4.3. Przyczyny nadmiernego bicia osiowego części roboczej tarczy hamulcowej
3.5. Pomiar różnic grubości części roboczej tarczy hamulcowej
3.6. Podstawowe zasady obsługi i napraw hamulców
4. Smary i środki chemiczne w naprawach układów hamulcowych
4.1. Środki do mycia hamulców i ich części
4.1.1. Mycie środkami chemicznymi
4.1.2. Środki do mycia hamulców
4.2. Smary do ruchomych elementów hydraulicznych układów hamulcowych i sterowania sprzęgłem
4.3. Smary do trzpieni prowadzących w pływających zaciskach hamulcowych
4.4. Smary do połączeń ruchowych mechanizmów hamulcowych
4.5. Piski klocków hamulcowych
4.5.1. Przyczyny pisków
4.5.2. Środki przeciwdziałające piskom
4.6. Środki zabezpieczające połączenia gwintowe przed samoczynnym dokręcaniem
5. Płyny hamulcowe - ocena jakości
5.1. Płyn hamulcowy - zadania i cechy
5.2. Płyn hamulcowy a sprawność układu hamulcowego
5.3. Zjawisko korka parowego a kierowca
5.4. Klasy jakościowe płynu hamulcowego
5.5. Przenikanie wilgoci do płynu hamulcowego
5.6. Kontrola jakości płynu hamulcowego
5.6.1. Pomiar zawartości wody w płynie hamulcowym
5.6.2. Pomiar temperatury wrzenia płynu hamulcowego
5.6.3. Kryteria oceny płynu hamulcowego
5.7. Częstotliowść wymiany płynu hamulcowego
5.8. Jakość płynu hamulcowego pojazdów eksploatacyjnych w kraju
6. Układy hamulcowe - odpowietrzanie i wymiana płynu hamulcowego
6.1. Poziom płynu hamulcowego w zbiorniku pompy hamulcowej
6.2. Wymiana płynu hamulcowego i odpowietrzanie układu hamulcowego
6.2.1. Rozpoznawanie zapowietrzenia układu hamulcowego
6.2.2. Narzędzia do wymiany płynu hamulcowego i odpowietrzania układu hamulcowego
6.2.3. Wymiana płynu hamulcowego i odpowietrzanie układu hamulcowego tylko z wykorzystaniem pompy hamulcowej pojazdu
6.2.4. Wymiana płynu hamulcowego i odpowietrzanie układu hamulcowego z wykorzystaniem specjalnych urządzeń
6.2.5. Niezbędna objętość płynu hamulcowego przetłaczana przez układ hamulcowy podczas jego wymiany
6.2.6. Zasady ogólne wymiany płynu hamulcowego i odpowietrzania układu hamulcowego
6.2.7. Wymiana płynu hamulcowego i odpowietrzanie układu hamulcowego z systemem ABS
6.3. Urządzenia do wymiany płynu hamulcowego i odpowietrzania ukłądu hamulcowego
6.3.1. Podstawowa charakterystyka urządzeń
6.3.2. Urządzenia zasilane sprężonym powietrzem
6.3.3. Urządzenia elektryczne
6.3.4. Wyposażenie urządzenia do wymiany płynu hamulcowego i odpowietrzania układu hamulcowego
6.4. Płyn hamulcowy a nasze zdrowie
Bibliografia
